…….. 18 Ιανουαρίου. Αι τιμαί εσταμάτησαν. Το κρασί κατέβηκε 2.000. Ο Μεθενίτης ακόμη το έχει 2.400. Αλλού υπάρχει και με 1.600. Πάντως αυτή την εποχή, από αρχές Ιουνίου δηλαδή και εντεύθεν έχουμε κάμει γλέντια και εκοπανήσαμε τόσο, όσον δεν ήπιαμε εις όλην τη ζωή μας. Πότε με τον Κουφό το Γιώργη Γιαννάκη, πότε με τον Αγησίλαο Δάνδολο, τον Μολοχάδη, τον Αρη και Χαντς, Βλάχους, Καραστάθη. Κάθε βράδυ και μεσημέρι γινόμαστε κόνσολες…..παρ ολον ότι εμένα μου απαγορεύονται τα αλκοόλ. Μόνο σαμπάνιες ήπιαμε ολόκληρη ντάνα από μπουκάλες της ωραιότερης Γαλλικής Μάρκας. Λίγο φαί και πολύ πιοτό……
Ο σπαραγμός του μικρού
……Πάντως ο εφετινός χειμώνας (1942-1943) με τον περισινό δεν συγκρίνονται. Καλά που εφέτος βρίσκονται απ όλα, αλλ ούτε δριμύς είναι, ούτε θνησιμότης παρατηρείται. Που ο εξανθηματικός τύφος, ο περισινός, που κάθε μέρα έβλεπες και νέον αστυφύλακα έξω από το σπίτι με την σχετική ταμπέλλα, ή οι πεθαμένοι στα πεζοδρόμια από πείνα και ψύξι, που δεν πρόφθαιναν το αυτοκίνητο ή τα κάρρα να τους μαζεύουν (μαζύ με τα σκουπίδια στο ίδιο το κάρρο) και που έμεναν πολλές φορές 2 και 3 μέρες όσο να τους «αποκομίσουν». Δεν μπορώ να ξεχάσω το σπαραγμό ενός μικρού μέχρι 2 χρονών έξω από τον «Ολυμπο», που στη γωνία για το συσσίτιο πέθανε ο πα έρας του που μαζί ζητιάνευαν. Τον τραβούσε απελπισμένα απ΄τα χέρια και απ τα μαλλιά ξεφωνίζοντας «μπαμπά» μου, αλλά εκείνος δεν απάντησε…….
Καυγάδες μεταξύ ανθρώπων και… σκύλων
….. Η οι καυγάδες μεταξύ ανθρώπων και… σκύλων στα σκουππιδια, που πολλές φορές οι πρώτοι αποσπούσαν βιαίως από τα δόντια των δευτέρων κάτι σάποιο που το νόμιζαν για φαγώσιμο και το έτρωγαν!!!!!
…… 15 Φεβρουαρίου 1943 Όλα βραδέως φθηναίνουν. Ψωμί 3.000, μπλεντές 8.000, χαλβάς 8.000, φέτα 12-8.000, αρνάκια ……θαύματα 9.000 .Τα ψάρια, όμως, κρατιούνται ψηλά….
……. 25 Απριλίου Μ Πάσχα 1943. Το κρέας πουλήθηκε 16-24.000. Εγώ αγόρασα με 18.000. Αυγά 850-2.000. Τυρί φέτα 12.000. Την Κυριακή εφάγαμε σπίτι με τον Χανς. Μου έδωσε ο Νίκος 50.000 και με καμιά εικοσαριά ακόμη δήθεν εψώνισα. Ένα σπίτι για να ψωνίση για το Πάσχα θέλει οικονομικά ενάμισυ εκατομμύρια. Πάντως υπάρχουν απ όλα και άφθονα. Που πέρισυ;………
…… Εφέτος υπάρχουν απ όλα πλην χρημάτων…
Εξεκοιλιαστήκαμε στο φαγοπότι
……. Τη Δευτέρα το μεσημέρι φάγαμε στις πεθεράς μου και στου Σπύρου. Εξεκοιλιαστήκαμε στο φαγοπότι. Το βράδυ στου Νίκου με τους Βλάχους. Διανομή Πασχαλινή έκαμαν από μία οκά κατ άτομο πατάτες σάπιες προς 1.200 (στην αγορά 4.000) και 125 δράμια λάδι προς 4.000 την οκά, ψωμί από 50 δράμια…..
……5 Μαίου 1943. Λένε ότι τα είδη φθηναίνουν. Αλλά δεν συμβαίνει. Αυγά 1.000, πορτοκάλια 1.000 -1.500 έκαστον…..
Η κατάσταση θέλει προσπάθεια και σημειώνει:
…… 15 Ιουνίου 1943. …… Τα ραδικοβλάσταρα 1800. Κρασί 3.600-4.000 πατάτες 6.000 λάδι 15.16.000 . Ευτυχώς έβαλαν προ ημερών στη γραμμή Αγ. Βασιλείου κάτι αντεροβγάλτες αυτοκίνητα πάνω στα οποία αναρίθμητοι επιβάται ανεβαίνουν προς 200 δραχμές το εισιτήριο. Ο ηλεκτρικός 200 το εισιτήριο. Για τις Κυριακές, τα μεσημεράκια πάμε σε σπίτια στην Αθήνα και περνάμε καλά. Πότε εδώ και πότε εκεί.Στου Σπύρου, Δημητροκάλη, Δημητρσκόπουλου,Βλάχου, πεθεράς μου και αλλού…
=== Την 1η Ιουλίου 1943 επήγα στον Πόρο. Αι τιμαί και εκεί αι ίδιαι σχεδόν. Μόνο το ψάρι ευθυνότερο….Χθες η Λίρα έπεσε…...
Περιγραφικός , καταγράφει όσα συμβαίνουν γύρω από τα τρόφιμα….
Κάπως έτσι συνεχίζει το ημερολόγιό του, άκρως περιγραφικός. Καθημερινά καταγράφει την επάρκεια των προϊόντων και την πορεία των τιμών, που αποδεικνύει το άγχος της εποχής, ο Πειραιώτης δικηγόρος.
Εμείς επιλέγουμε…
5 Αυγούστου 1943. Ο πάγος εφέτος μόνον 4.000 η κολόνα…..
15 Αυγούστου 1943. Μας επήγε ο Χανς εις τους Μολοχάδηδες που γιόρταζε η Νότα… Καλά περάσαμε….
18 Αυγούστου, ο Πίκλος ανεχώρησε επ αδεία. Μας έφερνε κι αυτός κάτι. Τώρα θα αργήσει ενάμισυ μήνα.
20 Αυγούστου, οι αρτεργάται εκήρυξαν απεργία…. Το ψωμί έφθασε 16.500……
1 Σεπτεμβρίου 1943 Δικαστήρια και Υπουργεία έχουν απεργία. Μόνο στον Πειραιά δουλεύουν. Τα τρόφιμα ακριβά…..
18 Σεπτέμβρη. Αφού μας έκλεισαν μερικές ημέρες από τον Ηλεκτρικό Σταθμό Αθηνών-Πειραιώς. Δηλαδή εργάζονται μόνο για τους Γερμανούς… Ούτε η συνθηκολόγηση της Ιταλίας, ούτε τίποτε μπορεί να φθηνύνει τα τρόφιμα…
13 Οκτωβρίου 1943. Αδικαιολόγητος πανικός, ο κόσμος αγοράζει ότι μπορεί, οι τιμές στα ύψη, σπάνε μαγαζιά και παίρνουν διάφορα είδη, επεμβαίνει η Αστυνομία.. τα γαζιά άδεια… Ηδη έχει αρχίσει η δράση του ΕΑΜ στην Αθήνα.
Οι Γερμανοί εκρέμασαν δύο μαυραγορίτες
30 Οκτωβρίου 1943. Οι Γερμανοί εκρέμασαν δύο μαυραγορίτες λαδέμπορους στην πλατεία Αγάμων (ο κόσμος είχε πανηγύρι) για να εκτονώσουν την κατάσταση με επιγραφή «αισχροκερδείς – εχθροί του Λαού». Αλλά τα πράγματα δεν φθηναίνουν. Δεύτερος κύκλος πείνας….
Παραμονή πρωτοχρονιάς 1944. Το βράδυ εμείς εμείναμε στου Μέρμηγκα. Τα μεσάνυχτα οι Γερμανοί εχάλασαν τον κόσμο. Πιστολιές, πολυβόλα, χειροβομβίδες, ρουκέτες, τα βαπόρια σφυρίζουν. Οι προβολείς πέφτουν στο Πασαλιμάνι πότε κόκκινοι και πότε μπλε, και παρουσιάζεται θέαμα ονειρώδες…
5 Ιανουαρίου 1944. Στην αγορά νέκρα…..Λίγα προιόντα, ελάχιστη ζήτηση..
11 Ιανουαρίου 1944. Μεσημέρι πηγαίνω στα Λεμονάδικα. Πληροφορούμαι ότι επίκειται επιδρομή. Πράγματι το μεσημέρι εξαπολύεται τρομερά επιδρομή και ακολουθούν άλλαι δύο μέχρι τα μεσάνυχτα. Επεσε η Αγία Τριάς. Τραυματίαι πάμπολλοι. Φονεθέντες άλλο τίποτε! Εις το καταφύγιον της ΗΕΜ έπε βόμβα και είναι θύματα πολλά. Η οδος Γεωργίου όλη λάκκους από πεζοδρόμιον εις πεζοδρόμιον. Πανικός εις τον κόσμον αφάνταστος. Εις το Τζάννειον συνεχώς μεταφέρουν τραυματίας με παντός είδους μεταφορικά μέσα και καροτσάκια. Ο κόσμος έξαλλος φεύγει για την Αθήνα πεζή. Ερημώνουν πάλιν τα πάντα……Φήμαι κυκλοφορούν διάφοροι….!
Χιόνι επί τρεις μέρες
23 Ιανουαρίου 1944. Οι Πειραιείς καταντήσαμε πρόσφυγες. Στεγάζονται σε σχολεία, εκκλησίες, μαγαζιά, πολλοί δε είναι εντελώς άστεγοι… Μέσα στα άλλα, επί τρεις μέρες χιονίζει τρομερά, 30 εκατοστά το χιόνι!
8 Φεβρουαρίου 1944. Πληθωριστικά χρήματα. Ένα ζευγάρι παπούτσια έχει 8.000.000 δραχμές.
21 Μαρτίου 1944. Εν Πειραιεί οι Γερμανοί κατέβασαν από όλες τις υπηρεσίες τις σημαίες των.
25 Μαρτίου 1944. Προκειμένου ως φαίνεται οι Γερμανοί να αποσυρθούν εχορήγησαν άδειαν προαιρετικού σημαιοστολισμού. Κανείς όμως δεν εσημαιοστόλισεν πλην ωρισμένων δημοσίων καταστημάτων……… Αι τιμαί ψηλά….. Ευτυχώς ο Ερυθρός Σταυρός βοηθά….. Η κατάστασις φοβερά, υπάρχουν δε ελπίδες ότι το Πάσχα θα έχομεν ειρήνην….
12 Απριλίου 1944. Μ. Τετάρτη. Επιασα δουλειά στο Μηχανουργείο Κούπα…..(παρ ότι δικηγόρος)
…… Δουλέψαμε ως τη 1 της Μ. Παρασκευής και πήρα τα πρώτα μεροκάματά μου….Οι Γερμανοί θέλουν να επιτάξουν το σπίτι μου….
16 Απριλίου 1944. Μ. Πάσχα. Φρενίτις στις τιμές. Το πρωί ήπιαμε κανένα κρασί με τον Μαραγκουδάκη, είχαμε στο σπίτι μία κονσέρβα και εκάμαμε σουτζουκάκια και μακαρονάδα. Εβάψαμε δε και 2αυγά προς 140.000 έκαστον….
29 Απριλίου 1944.. Γιορτή μου ( μάλλον τον έλεγαν Ιάσονα ) Τραπέζι με φασουλάδα στους φίλους μου.. ανοίξαμε και ένα κουτί σαρδέλες και έτσι γλεντήσαμε για τη γιορτή μου… ήπιαμε κανένα κρασί , λικέρ και τσίπουρο που μού είχαν φέρει…
1 Μαίου 1944. Αποτόμως το λάδι στα ύψη. Διπλάσια τιμή, 4.200.000 η οκά.
21 Μαϊου 1944. Αποκλεισμός της Πελοποννήσου για 34 ώρας…
5 Ιουνίου 1944. Σήμερα της Αγίας Τριάδος ελειτούργησεν η Μητρόπολις Πειραιώς παραμερισθέντων των ερειπίων… Ο κόσμος ήρχετο συγκινημένος..
6 Ιουνίου. Ανηγγέλθη η απόβασις εις Γαλλίαν….
21 Ιουλίου 1944. Απόπειρα κατά του Χίτλερ και η Λίρα πέφτει…… Το κρασί πολύ ψηλά, εν τούτοις τα κοπανάμε αγρίως…. Ψωνίζεις με εκατομμύρια και δισεκατομμύρια…
Το μπλόκο της Κοκκινιάς
17 Αυγούστου 1944. Πηγαίνοντας στο εργοστάσιο, ήταν γενική ερήμωσις στους δρόμους από το σταθμό και πέραν. Είχε γίνει «μπλόκο» Δραπετσώνας, Ταμπουριών, Αγίας Σοφίας και Κοκκινιάς, με στρατόπεδο συγκέντρωσις στην Λεύκα.Την γλύτωσα ως εκ θαύματος όταν μάζευαν τους έξωθι του εργοστασίου κι έφυγα γενόμενος στόχος πολλών πυροβολισμών…… (είναι το λεγόμενο μπλόκο της Κοκκινιάς).
10 Σεπτεμβρίου 1944. Χθές και προχθές είχαμε βομβαρδισμούς…. Από τους συμμάχους…
22 Σεπτεμβρίου1944……. Σήμερα εδολοφονήθη στην «Βαγγελίστρα» κοντά, ο εν Πειραιεί διοικητής του ΕΔΕΣ γιατρός Βαρδινογιάννης.
29 Σεπτεμβρίου 1944. Τίποτε δεν υπάρχει πλέον στην αγορά. Μελιτζάνες 700.000.000 δραχ……
6 Οκτωβρίου 1944. Εσπευσμένα φεύγουν οι Γερμανοί. Οι Σύμμαχοι λέγεται έφθασαν εις Κόρινθον….
12 Οκτωβρίου 1944. Από χθες σημαιοστολίζουν προς υποδοχήν των Συμμάχων. Όλα 100% επάνω… Κατά τας 2 κυκλοφορεί φήμη ότι τας 3 θα ανατινάξουν τας μονίμους δεξαμενάς. Ο κόσμος έντρομος φεύγει. Πράγματι στας 3,5΄ αρχίζει σειρά ισχυρών εκρήξεων που δονείται όλος Ο Πειραιάς. Εξακολουθούν μέχρι τας 20,30. Από τον καπνό και τη σκόνη δε φαίνεται τίποτε…..Πάμε να κοιμηθούμε… Τας 11 μας ξυπνάει καμπάνα. Σε λίγο βγαίνουν τα «χωνιά και αναγγέλλουν την αναχώρηση των Γερμανών. Ολες οι εκκλησίες σημαίνουν όλη νύχτα. Ο κόσμος γιορτάζει!....
Εν τω μεταξύ εξακολουθούν που και που εκρήξεις, για να ξαναρχίσουν τας 5.30 τα 13 Οκτωβρίου 1944. Είθε να είναι η τελευταία πράξη του δράματος του Πειραιώς. Όπως όμως τας 6 Απριλίου η φωτιά συμπληρώνει την καταστροφήν, έτσι και τώρα τα ερείπια του λιμανιού καίονται απ άκρου εις άκρον. Φαίνεται ότι οι Γερμανοί ακόμη δεν έφυγαν. Λέγεται μάλιστα ότι εις την Ηλεκτρικήν διεξάγεται μάχη ΕΑΜ-Γερμανών. Τι θ απογίνουμε; Το άλλοτε ειρηνικό λιμάνι μας παρουσιάζει τρομερή εικόνα. Σωροί ερειπίων παντού, ερήμωσις και επιπλέοντα κομμάτια ναυαγίων. Ο κόσμος χαίρεται με «Χριστός Ανέστη». Το μεσημέρι πηγαίνω στο εργοστάσιο να πάρω 25 δις αναδρομικά και πληροφορούμαι από Αστυνομικούς ότι στο Πασαλιμάνι κατέπλευσαν Ελληνικά Πολεμικά. Οντως ήλθε ένα Ελληνικό ανθυποβρύχιο.Με πιάνει βέβαια συγκίνηση ώστε κλαίω και πηγαίνω σπίτι με λυγμούς να πάρω την Τανή, να πάμε επάνω στο καράβι να φιλήσω το κατάστρωμά του.
Κοσμοπλημμύρα που δε λέγεται. Βάρκες και καίκια γεμάτα κόσμο. Σε λίγο φεύγει το πλοίο.
http://www.koutouzis.gr
Πίσω στα παλιά